De superonzin van superfoods

“Het zijn mensen die je aankijken alsof je vertelt dat je op vakantie per ongeluk een baby hebt gefrituurd als je zegt dat je ‘s ochtends brood eet.” Een mooiere omschrijving van quinoa-aanhangers had programmamaker Tim den Besten niet kunnen geven in zijn column voor de VPRO. Ook mijn vriendinnen werpen me vreemde blikken toe als ik een restaurant voorstel brood vooraf te bestellen. Liever knagen ze op een handje gojibessen of cacaoknabbels. Maar de fabrikanten van deze superfoods nemen het vaak niet zo nauw met de waarheid.

20 oktober 2014

Werden in de jaren zeventig de vetten verboden terrein, nu zijn koolhydraten de duivel. Koolhydraten is de verzamelnaam voor zetmeel en suikers. Beiden zetten we in onze darmen om in glucose, de brandstof voor ons lichaam. Maar volgens de super- &powerfood-aanhangers kunnen we ze beter laten staan. Tarwe, de grondstof voor brood en pasta, is hoofdverdachte. Mensen die de laatste voedselhypes volgen, eten liever exotische zaden als quinoa of spelt in plaats van gewone tarwe. Dat spelt tot het tarwegeslacht behoort, lijkt hen niet te deren.

Dit redactioneel weerspiegelt de mening of visie van de redacteur. Hoewel wetenschappelijk onderbouwd en beargumenteerd, is het een persoonlijke mening en geen wetenschappelijk feit. Ben je het (niet) eens met de auteur? Geef dan vooral ook een reactie hieronder.

Quinoa rukt sterk op aan populariteit omdat het vrij van gluten is en veel eiwit bevat. Minder dan 1% van de bevolking heeft coeliakie en kan dus niet tegen gluten, die onder andere in tarwe zitten. Voor de meeste mensen is het echter volkomen onnodig om glutenvrij te eten. De Nederlandse Coeliakie Vereniging en de Amerikaanse Academy of Nutrition and Dietetics maken zich zorgen om de glutenvrije hype[article_id]=467. De kans dat je zo tekorten oploopt, is groot. Quinoa bevat bijna twee keer zoveel eiwit als zilvervliesrijst. Daarmee is het zeker een goede vleesvervanger. Maar dat zijn peulvruchten als linzen net zo goed.

Het kan overigens nog erger dan tarwe. Volgens Kris Verburgh, schrijver van De Voedselzandloper, is suiker het absolute kwaad. Het veroorzaakt overgewicht, diabetes, kanker, leververvetting en veroudering. Helaas ontbreekt de wetenschappelijke onderbouwing van zijn claims vaak.

Goji-bessen, gedroogde moerbeien, cacaonibs & tarwegraspoeder; de markt maakt handig gebruik van de superfood-hype om allerlei exotische producten voor veel geld aan de man te brengen.
Wikimedia Commons via CC BY SA 4.0, Didier Descouens

Superfoods zijn geen remedie tegen allerlei verschrikkelijke ziektes. Frans Kok, hoogleraar voeding en gezondheid van de Wageningen Universiteit, verwoordde het dit voorjaar mooi in de Volkskrant: “Superfood is een luxe manier om je gezond te voeden, een hype, vooral onder hoogopgeleiden – die er zich bovendien blauw aan betalen. Maar de stoffen in al die bessen en zaden onderscheiden zich niet veel van die in een appel of een banaan.” Incabessen, tarwegraspoeder en cacaonibs zijn puur bedrog, toonde ook de Consumentenbond onlangs nog aan.

Goede of slechte voedingsmiddelen bestaan niet. Goede en slechte eetgewoonten wel. We worden niet dik van suiker op zich. We worden dik van slechte gewoontes als even een snack halen terwijl je op het station wacht. Het kan helemaal geen kwaad om op je eetgewoonten te letten. Eet een normaal, gevarieerd dieet. Het voorkomt niet dat je doodgaat aan kanker en het maakt je niet jonger. Maar het houd je wel redelijk gezond, en meer hoeven we ook niet te verwachten van ons eten.