Naar de content

Het hersenproces van een vreetbui

Joshua Jennings

Amerikaanse wetenschappers hebben het hersencircuit ontdekt dat bepaalt hoeveel we eten. Activeer je dit circuit in het brein van muizen, dan werken ze onafgebroken eten naar binnen zonder dat ze hongerig zijn. En onderdruk je deze juist, dan hebben zelfs de meest hongerige diertjes geen enkele interesse in beschikbaar voedsel. Deze ontdekking zou de aanzet kunnen geven tot nieuwe behandelingen van eetstoornissen bij mensen.

Hoeveel weerstand kan jij bieden? flickr,com

Doordat we meer en ongezonder eten dan goed voor ons is, worden we met zijn allen steeds dikker. Waarom kan de één wel weerstand bieden aan een vette snack, en de ander niet? En hoe kan het dat je eenmaal dat eerste hapje te hebben genomen, je alleen maar meer trek krijgt?

Hersenonderzoekers zijn ervan overtuigd dat hoeveel weerstand je kan bieden aan een snack, afhangt van een hersengebied dat de eetlust controleert: de laterale hypothalamus. Hoe actiever dit gebied, hoe sterker de hongersignalen die je uit andere hersengebieden krijgt worden onderdrukt, en hoe minder je gemotiveerd bent om te gaan eten. Maar daarmee zijn we er nog niet. Want de laterale hypothalamus bepaalt zijn eigen activiteit niet zelf: hij krijgt instructies van boven. Welk hersengebied daar precies verantwoordelijk voor is, was tot voor kort een mysterie.

Eten doet eten

Neurobioloog Joshua Jennings van de Universiteit van North Carolina en zijn collega’s van onder andere de Universiteit Utrecht vermoedden dat de bed nucleus van de stria terminales (de BNST) deze controle uitoefent. Dit gebied wordt namelijk actief als je aan het genieten bent van eten, en als gevolg van zijn eigen activatie gaat hij de hersengebieden waar hij op zijn beurt signalen naar toe stuurt, juist onderdrukken. Eén van die hersengebieden blijkt de laterale hypothalamus.

Mocht de BNST inderdaad de ‘schakelaar’ zijn die snackgedrag aan of uit kan zetten, dan verklaart dit circuit wellicht een fenomeen dat we allemaal wel kennen: dat eten doet eten. Als we eenmaal begonnen zijn met onze versnapering en dit lekker vinden, kunnen we ons nog slechter bedwingen niet door te gaan met schranzen dan wanneer we die eerste hap überhaupt niet hadden genomen.

Elektroden in het brein

Om deze aanname te testen, implanteerden Jennings en zijn collega’s speciale elektrodes in de hersenen van levende muizen, die met behulp van licht hersengebieden aanzetten of juist uitschakelen. Zo kon Jennings de natuurlijke activiteit van de BNST versterken of verzwakken, en kijken welke invloed dit zou hebben op de impulscontrole van deze muizen.

Uit het onderzoek van Jennings bleek vervolgens dat wanneer de natuurlijke BNST-activiteit werd versterkt, de muizen meteen eten naar binnen begonnen te werken, ook al waren ze al verzadigd. Geheel volgens verwachting, legt Jennings uit. De overactieve BNST onderdrukte de laterale hypothalamus immers nog meer dan normaal, waardoor de muizen geen enkele controle meer hadden over de impuls om te gaan eten.

http://www.youtube.com/watch?v=leufqzTuu4s

Andersom werkte het ook: werd de BNST juist onnatuurlijk sterk geremd, dan hadden zelfs de meest hongerige diertjes opeens geen enkele interesse meer in het beschikbare voedsel. Ook dit klopte met de verwachting: door de onderdrukking van de BNST werd de laterale hypothalamus ongewoon weinig gehinderd in zijn activiteit, waardoor de muis geen enkel hongersignaal meer doorkreeg.

Excessief eetgedrag

De ontdekking dat de BNST zo’n grote rol speelt in het reguleren van eetlust geeft een welkom inzicht in de hersenprocessen die verstoord zijn bij excessief eetgedrag. Weliswaar in een muizenbrein, maar dat lijkt wat betreft basale processen als hongergevoel sterk op dat van ons. Jennings ziet de toekomst vol vertrouwen tegemoet: wat als dit systeem ook zo bij mensen blijkt te werken, en we het nog verder ontrafelen? Dan zouden we deze nieuwe inzichten zelfs kunnen gebruiken voor het ontwikkelen van nieuwe behandelingen van eetstoornissen.

Bron:
  • Jennings, Rizzi, Stamatakis ea: The inhibitory circuit architecture of the lateral hypothalamus orchestrates feeding, Science (september 2013) DOI:10.1126/science.1240578
ReactiesReageer