Vrouwelijke dieren maken over het algemeen duidelijk kenbaar wanneer zij vruchtbaar zijn en klaar voor een paring. Bij mensen lijken die signalen helemaal te ontbreken. Of kan een man toch ontrafelen wanneer zijn vrouw vruchtbaar is?
Bij veel dieren is voortplanting duidelijk periodiek. Als het vrouwtje vruchtbaar is, schiet de productie van bepaalde hormonen omhoog en neemt de seksuele activiteit toe. Primaten en mensen doen dat iets anders. Zij paren niet in een afgebakende periode, maar kunnen gedurende de hele menstruatiecyclus van het vrouwtje seks met elkaar hebben. Toch ligt de seksuele activiteit tijdens die cyclus niet steeds op hetzelfde niveau. In hun vruchtbare periode hebben vrouwen het meest zin in seks en flirten zij graag met mannen.
Hoe werkt de menstruatiecyclus…
De menstruatiecyclus bestaat uit twee fasen. Het belangrijkste verschil tussen die fasen is de productie van een aantal hormonen.
Folliculaire fase: De hypofyse, een klier net onder de hersenen, geeft FSH af. Dit hormoon stimuleert blaasjes in de eierstok om te groeien. Die groeiende blaasjes gaan het hormoon oestradiol produceren. Zodra de concentratie van dat hormoon een bepaalde grens bereikt, maakt de hypofyse een grote hoeveelheid LH(Luteïniserend Hormoon) aan. Hierdoor springt één van de blaasjes open en komt er een eicel vrij. Het springen van zo’n blaasje heet ovulatie en is de meest vruchtbare periode in de menstruatiecyclus van de vrouw.
Luteale fase: Onder invloed van LH(Luteïniserend Hormoon) gaan de blaasjes het hormoon progesteron produceren. Het blaasje waaruit de eicel is vrijgekomen, verandert langzaam in een ‘geel lichaam’. Dat gele lichaam stopt met de productie van hormonen als het niet ondersteund wordt door zwangerschapshormoon HCG. Het baarmoederslijmvlies, dat nodig is voor de innesteling van een bevrucht eitje, gaat ten onder en er treedt een bloeding op: de menstruatie.
Gebeurtenissen in de menstruatiecyclus met boven de rijping van het eitje en beneden de concentraties van de hormonen. 1:FSH, 2:oestradiol, 3:LH(Luteïniserend Hormoon) en 4:progesteron.
Wikimedia Commons, Shazz via CC BY-SA 3.0Mooie, modieuze kleding
Zin in seks verandert het gedrag van de vrouw. Dat begint al bij haar manier van kleden. Als de ovulatie nadert, laat zij meer huid zien dan in een onvruchtbare periode. Ook gebruikt ze meer accessoires en besteedt ze meer aandacht aan haar persoonlijke verzorging. En dat valt op. In 2006 fotografeerden Amerikaanse onderzoekers de kleding van dertig vrouwen in beide fasen van hun menstruatiecyclus. 42 mannelijke en vrouwelijke juryleden beantwoorden de vraag: ‘Op welke foto kleedt de vrouw zich het meest aantrekkelijk?’. In zestig procent van de gevallen valt de jury voor de kleding in de periode van ovulatie. Die blijkt vaak ‘mooi’ en ‘modieus’ te zijn. Onbewust doen vrouwen er in hun vruchtbare periode dus alles aan om er goed uit te zien.
Vrouwen hebben rond hun ovulatie de behoefte om uit te gaan en nieuwe mannen te leren kennen. Daarbij doen zij er onbewust alles aan om er extra goed uit te zien.
Wikimedia Commons, Sundsvalls Kårhus via CC BY 3.0Maar daar blijft het niet bij. Andere onderzoeken hebben, gedurende de menstruatiecyclus van een vrouw, haar interesse in mannen onder de loep genomen. De interesse voor een vaste partner verandert niet veel. Het merendeel van de vrouwen rapporteert in de vruchtbare periode echter een toenemende behoefte om naar clubs en feestjes te gaan en daar nieuwe mannen te ontmoeten. Vanuit evolutionair oogpunt bezien is dat een slimme zet, want alleen op die manier kom je erachter wat er allemaal op de markt is en welke partner de beste eigenschappen heeft voor jouw nakomelingen.
Meeste en beste seks
De eventuele vaste partner laat het er alleen niet zo makkelijk bij zitten. Onbewust voelt hij precies aan wanneer zijn vrouw ovuleert. In die vruchtbare periode doet hij meer moeite om met haar in bed te belanden. Bijvoorbeeld door haar wat extra aandacht te geven of meer tijd te besteden aan zijn eigen persoonlijke verzorging. Met die extra investering probeert de partner te voorkomen dat zijn vrouw er vandoor gaat met ‘die leuke man die ze op dat feestje heeft leren kennen’.
Vrouwen met een natuurlijke menstruatiecyclus hebben de meeste seks rond hun ovulatie. Pilgebruiksters doen het waarschijnlijk het vaakst rond hun stopweek.
Flickr, Kurt Löwenstein Education Center (International Team) via CC BY 2.0Avances van de partner en een hoge productie van het hormoon oestradiol zorgen ervoor dat vrouwen de meeste seks hebben tijdens hun ovulatie. En ook de beste seks. Oestradiol verhoogt de opwinding en het plezier in seks aanzienlijk. De seksuele activiteit van een vrouw is, net als de productie van oestradiol, het laagst tijdens de menstruatie. Uit een Engels onderzoek blijkt dat de helft van de vrouwen in die periode minder zin in seks heeft. Een derde van de vrouwen geeft zelfs aan nooit seks tijdens de menstruatie te hebben, omdat zijzelf of haar partner dat weigert.
…En de anticonceptiepil?
Hormonen in de anticonceptiepil voorkomen ovulatie door de aanmaak van FSH door de hypofyse te remmen. Blaasjes in de eierstokken kunnen dan niet groeien en maken dus ook geen oestradiol aan. Zonder oestradiol gaat de hypofyse niet over tot de productie van LH en daardoor kan er geen eicel vrijkomen.
Stopweek
De seksuele activiteit van een vrouw blijkt voor een belangrijk deel afhankelijk van hormonen. Met name oestradiol speelt een grote rol. Hoe zit het dan met de zin in seks bij vrouwen die aan de pil zijn? Pilgebruiksters hebben een afwijkende menstruatiecyclus, waarin de ovulatie ontbreekt. Dit komt doordat kunstmatige hormonen uit de anticonceptiepil de productie van natuurlijke hormonen onderdrukken. Behalve in de stopweek. Dan krijgt het lichaam de kans om zelf een klein beetje hormonen aan te maken. In die week is de concentratie natuurlijke oestradiol bij pilgebruiksters het hoogst en hebben deze vrouwen waarschijnlijk het meest zin in seks.
Ook al kunnen we de hele menstruatiecyclus door seks hebben, vaak doen we het toch in de vruchtbare periode. Dat is de tijd dat vrouwen een aantal subtiele signalen afgeven waar mannen onbewust op reageren. Let er maar eens op de volgende keer dat je in de kroeg staat. Wie weet wat je allemaal ziet.