Naar de content

Waterplein maakt Rotterdam regenproof

Impressie van het Benthemplein in Rotterdam Noord.
Impressie van het Benthemplein in Rotterdam Noord.
De Urbanisten

Tijdens forse hoosbuien houden inwoners van Rotterdam-Noord voortaan droge voeten. Het net geopende waterplein slaat bijna twee miljoen liter regen op. Dreigt geen wateroverlast? Dan skaten en basketballen buurtbewoners er. Het waterplein maakt onderdeel uit van een grootscheepse aanpak om de Maasstad waterproof te maken.

De hemel betrekt en het valt met bakken tegelijk uit de lucht. Al snel kunnen de riolen en singels de hoeveelheid water niet meer aan. Ze dreigen over te lopen en het vieze water door de straten van Rotterdam te spuwen. Maar zover komt het niet. Want het regenwater wordt opgevangen in drie bassins op waterplein Benthemplein.

Impressie van het Benthemplein in Rotterdam Noord.

Waterplein Benthemplein in Rotterdam

De Urbanisten

Op die manier gaan de gemeente Rotterdam en de waterschappen de strijd aan met wateroverlast. Steden worstelen daar al jaren mee. Bij forse buien wordt het water, vanwege de bestrating, vaak niet snel opgenomen en lopen riolen over. Door de klimaatverandering verwacht Rotterdam nog meer regenval de komende jaren. De havenstad bedacht een aantal oplossingen om waterproof te worden, waarvan het Benthemplein, dat op 4 december opent, een van de belangrijkste is. Hoeveel water er precies valt in steden is overigens onduidelijk. Om dat beter te voorspellen doet onder meer de TU Delft in project al onderzoek binnen het project RainGain, waar Kennislink al eerder aandacht aan besteedde.

Wateroverlast

Op het eerste gezicht lijkt het Benthemplein een plein als vele anderen. Er zijn sportmogelijkheden en het is mooi, speels vormgegeven. Maar het meest opvallende is alleen zichtbaar bij flinke hoosbuien. Drie stukken, waaronder een sportveld, liggen namelijk verdiept met een reden. “Bij flinke buien doen ze dienst als extra wateropslag”, legt Florian Boer van de Urbanisten uit die het plein ontwierp. “Ze vormen daardoor een extra buffer en voorkomen wateroverlast.”

De goten laten zien dat het plein regenwater opslaat.

De Urbanisten

Water van omringende daken en een nabijgelegen parkeerplaats stroomt onder meer via brede goten naar de twee ondiepe bassins. “Het eerste water is het meest verontreinigd, omdat er viezigheidvan de straat mee komt. Bijvoorbeeld bladeren, snoeppapiertjes of een hondendrol. In de ondiepe bassins wordt het eerste water afgepompt naar de riolering. Na ongeveer een uur stopt die pomp en blijft het schone regenwater staan”, zegt adviseur Daniel Goedbloed (gemeente Rotterdam).

Lakmoesproef

Het grote, diepe bassin gaat anders te werk. Daar komt het water van de wijdere omgeving als eerste ondergronds binnen in een aparte kamer. “Het water gaat via een soort brievenbussen het verdiepte deel in. Ze hebben allemaal verschillende hoogtes, waardoor het stapsgewijs naar binnen stroomt”, aldus Boer.

Het grote bassin vangt onder meer het regenwater van een nabijgelegen schoolgebouw op.

De Urbanisten

Op 13 oktober was er al een onverwachte lakmoesproef voor het plein. Er viel in een halve dag zo’n honderd millimeter regen. Boer laat trots een foto zien, waarbij 1,5 meter water in het grote bassin staat. “Het plein was nog in aanbouw, maar bewees toen al te werken.”

De twee ondiepe bassins zijn ongeveer een meter diep, het grote bassin wel 2,5 meter. In totaal is er 1700 kuub aan opslag: 1150 kuub in het diepe bassin en de twee ondiepe zorgen voor de overige 550 kuub. Na de hoosbui wordt het water gedoseerd geïnfiltreerd in de omgeving of afgepompt naar open water van de nabijgelegen Noordsingel.

Beeldenweeshuis

Er is bewust voor gekozen om de bassins zichtbaar te maken. “Op die manier ziet iedereen dat hier water wordt opgeslagen. De goten laten zien waar het vandaan komt”, zegt Goedbloed. Bovendien is het plein multifunctioneel. Zo vaak zijn er natuurlijk geen hoosbuien en dan wordt het gebruikt als een gewoon plein.

Naast het waterplein ontwikkelt Rotterdam nog meer initiatieven om de stad regenproof te maken. Bij de nieuwe parkeergarage van het museumplein werd een groot bassin (tien miljoen liter) onder de hellingbaan van de entree verwerkt. Ook bij de bouw van het bijna voltooide centraal station wordt anders omgegaan met regenwater. Vanaf het dak stroomt het niet naar het riool, maar wordt het in de grond geïnfiltreerd. Bij de nabijgelegen Westersingel is een berging gemaakt. Water van de singel kan overlopen in een holle ruimte in het dak van de parkeergarage vlakbij het station.

Ook de omgeving rond Rotterdam Centraal Station wordt regenproof.

W***'s

“Al eerder werd bij de aanleg van het Zuiderpark extra opvangcapaciteit gerealiseerd. Daar zitten de vlieten vanuit de omgeving op aan gesloten. De afgelopen jaren zetten we ook in op groene daken, die regenwater langer vast houden”, zegt Goedbloed.

Grote initiatieven zoals het net geopende Benthemplein komen er voorlopig waarschijnlijk niet meer. Het ontwerp en de aanleg kostte vier miljoen euro en in een tijd van bezuinigen moet de gemeente op de centen letten. “Het speelt ook een rol dat het plein aan vernieuwing toe was en dat is natuurlijk niet overal zo. Wanneer de riolering aangepast wordt, worden er wel maatregelen genomen om meer water op te vangen. En het schone regenwater gescheiden te houden van het vieze riool. We gaan dus voorlopig kleinschaliger te werk.”

Op een zeer opmerkelijke plek in de stad hebben de gemeente en waterschappen ook voor een extra buffer gezorgd. Bij knooppunt Kleinpolderplein op de ringweg staan niet gebruikte beelden van de gemeente. Dat stuk van het beeldenweeshuis is verdiept en vangt water op. Hopelijk met als resultaat dat voortaan alleen nog maar de beelden natte voeten krijgen in de havenstad.

http://www.youtube.com/watch?v=5bkXGAAF0ms